
នៅព្រឹកព្រលឹមកងកម្លាំងឥណ្ឌូណេស៊ីបានបើកការលុកលុយយ៉ាងខ្លាំងលើអតីតកោះទីម័រពាក់កណ្ដាលដែលស្ថិតនៅក្បែរអូស្ត្រាលីនៅសមុទ្រទីម័រ។
ព័រទុយហ្កាល់បានចាកចេញពីទីម័រខាងកើតក្នុងខែសីហាឆ្នាំ ១៩៧៥ ហើយកងទ័ពឥណ្ឌូនេស៊ីបានចាប់ផ្តើមជ្រៀតចូលព្រំដែនពីប្រទេសទីម័រខាងលិចរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ី។ នៅថ្ងៃទី ២៨ ខែវិច្ឆិការដ្ឋាភិបាលជាប់ឆ្នោតតាមប្រជាធិបតេយ្យទីម័រខាងកើតដោយភ័យខ្លាចការលុកលុយរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ីដែលបានលេចចេញជាផ្លូវការក៏បានប្រកាសសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យទីម័រខាងកើត។
នៅព្រឹកថ្ងៃទី ៧ ខែធ្នូ ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីបានឆ្លើយតបដោយផ្តួចផ្តើមការទម្លាក់គ្រាប់បែកកងទ័ពជើងទឹកនៃទីក្រុងឌីលី អមដោយការចុះចតនៃកងទ័ពឆត្រយោងពីលើអាកាស និង កងម៉ារីន នៅលើឆ្នេរសមុទ្រ។
នៅថ្ងៃទី ១០ ខែធ្នូកម្លាំងឈ្លានពានលើកទី ២ បានកាន់កាប់ទីក្រុងធំទី ២ គឺទីក្រុង Baucau ។ នៅកន្លែងផ្សេងទៀតការតស៊ូរបស់ទីម័រខាងកើតបានបន្តប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ ១៩៧៨ ការបញ្ចូលឧបសម្ព័ន្ធទីម័រខាងកើតដោយឥណ្ឌូណេស៊ីបានបញ្ចប់ជាចាំបាច់។
ក្នុងកំឡុងពេលប៉ុន្មានឆ្នាំដំបូងនៃការលុកលុយនិងការកាន់កាប់របស់ឥណ្ឌូណេស៊ីប្រជាជនទីម័រខាងកើតច្រើនជាង ១០០.០០០ នាក់បានស្លាប់ដោយសារលទ្ធផលនៃជម្លោះ។ ភាគច្រើននៃអ្នកស្លាប់គឺជាជនស៊ីវិលដែលត្រូវបានសម្លាប់ដោយយោធា ឬ អត់ឃ្លានរហូតដល់ស្លាប់ នៅក្នុងជំរំឃុំឃាំងឬនៅពេលដែលលាក់ខ្លួននៅលើភ្នំពីយោធាឥណ្ឌូនេស៊ី។
ក្រុមឧទ្ទាមទ័ពព្រៃទីម័រខាងកើតបានបន្តការតស៊ូរបស់ពួកគេអស់ជាច្រើនទសវត្ស។ ក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៦ ចូរ៉ាមូសូស – ហូតាតា និង ប៊ីស្សពខាឡូសស៊ីសេណេសបេឡូ បានទទួលរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាពរួមគ្នាសម្រាប់ការខិតខំដើម្បីឈ្នះឯករាជ្យសម្រាប់ទីម័រខាងកើត។
មេដឹកនាំផ្តាច់ការស៊ូហារតូ ឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលបានបញ្ជាឱ្យមានការលុកលុយឆ្នាំ ១៩៧៥ ត្រូវបានគេបណ្តេញចេញពីអំណាចក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៨ ហើយទីម័រខាងកើតបានអំពាវនាវជាថ្មីសុំឯករាជ្យ។
ក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៩ ប្រជាជននៅទីម័រខាងកើតបានបោះឆ្នោតយ៉ាងច្រើនលើសលប់សម្រាប់ឯករាជ្យភាពនៅក្នុងការធ្វើប្រជាមតិមួយដែលនាំឱ្យមានការវាយប្រហារបង្ហូរឈាមដោយកងជីវពលឥណ្ឌូនេស៊ី។ កម្លាំងរក្សាសន្តិភាពដឹកនាំដោយអូស្រ្តាលីត្រូវបានគេដាក់ពង្រាយដើម្បីបញ្ឈប់អំពើហឹង្សាហើយនៅខែសីហាឆ្នាំ ២០០១ ទីម័រខាងកើតបានធ្វើការបោះឆ្នោតតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យលើកដំបូងដើម្បីបង្កើតរដ្ឋាភិបាលស្វយ័តមួយ។




