
Wilbur និង Orville Wright គឺជាអ្នកច្នៃប្រឌិតនិងអ្នកត្រួសត្រាយផ្លូវអាកាសចរណ៍ ។ នៅឆ្នាំ ១៩០៣ បងប្អូនប្រុស Wright បានទទួលបាននូវការហោះហើរលើអាកាសដែលមានថាមពលទ្រទ្រង់និងគ្រប់គ្រងលើកដំបូង។ ពីរឆ្នាំក្រោយមកពួកគេបានសាងសង់ និងហោះហើរយន្តហោះដែលអនុវត្តជាក់ស្តែងលើកដំបូង។

ជីវិតដំបូង
Wilbur Wright កើតនៅថ្ងៃទី ១៦ ខែមេសាឆ្នាំ ១៨៦៧ នៅជិត Millville រដ្ឋ Indiana ។ គាត់ជាកូនកណ្តាលនៅក្នុងគ្រួសារដែលមានបងប្អូនប្រាំអ្នក ឪពុករបស់គាត់គឺ Milton Wright ជា bishop ក្នុងសាសនាចក្រនៃបងប្អូនរួមជំនឿក្នុងព្រះគ្រីស្ទ។ ម្តាយរបស់គាត់គឺ Susan Catherine Koerner។
តើអ្នកដឹងទេ? Wilbur និង Orville មិនបានចូលរៀននៅមហាវិទ្យាល័យទេប៉ុន្តែប្អូនស្រីរបស់ពួកគេឈ្មោះ Katherine បានចូលរៀន
ការអធិប្បាយរបស់គាត់ពេលធ្វើដំណើរតាមផ្លូវគាត់តែងតែយកប្រដាប់ប្រដាក្មេងលេងត្រឡប់មកវិញសម្រាប់កូនៗរបស់គាត់។ នៅឆ្នាំ ១៨៧៨ គាត់បានយកឧទ្ធម្ភាគចក្រម៉ូដែលតូចមួយមកអោយកូនប្រុសរបស់គាត់ដែលធ្វើពីឆ្នុកឬស្សីនិងក្រដាសហើយបំពាក់ដោយកៅស៊ូដើម្បីបាំងស្លាបរបស់វាគំរូនេះត្រូវបានផ្អែកលើការរចនាដោយអ្នកត្រួសត្រាយផ្លូវអាកាសបារាំង Alphonse Pénaud ។
Wilbur គឺជាក្មេងពូកែម្នាក់នៅក្នុងសាលា បុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់គាត់មានភាពរឹងមាំក្នុងការរៀបចំផែនការដើម្បីចូលរៀននៅសាកលវិទ្យាល័យ Yale បន្ទាប់ពីវិទ្យាល័យ ។ គាត់បានរងរបួសយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរនៅក្នុងល្បែងវាយកូនគោលលើទឹកកកនៅពេលដំបងរបស់អ្នកលេងម្នាក់ទៀតវាយគាត់ចំមុខ។ ទោះបីរបួសភាគច្រើនរបស់គាត់បានជាសះស្បើយក៏ដោយក៏ឧប្បត្តិហេតុនេះបានធ្វើអោយលោក Wilbur ធ្លាក់ទឹកចិត្ត ។ គាត់មិនបានទទួលសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិរបស់គាត់ទេ ហើយគាត់បានបោះបង់ចោលផែនការសំរាប់មហាវិទ្យាល័យហើយបានវិលត្រឡប់ទៅផ្ទះរបស់គ្រួសារគាត់វិញ។ Wilbur ចំណាយពេលជាច្រើននៅផ្ទះអានសៀវភៅ និងមើលថែទាំម្តាយដែលមានជំងឺ លោកស្រី Susan Koerner បានស្លាប់នៅឆ្នាំ ១៨៨៩ ដោយសារជំងឺរបេង។
នៅឆ្នាំ ១៨៨៩ ពូកគេបានចាប់ផ្តើមបង្កើតកាសែតផ្ទាល់ខ្លួនគឺសារព័ត៌មាន West Side News ។ Wilbur ជាអ្នកកែសម្រួលក្រដាសហើយ Orville គឺជាអ្នកបោះពុម្ពផ្សាយ គាត់ក៏បានចែករំលែកចំណង់ចំណូលចិត្តចំពោះកង់ដែលកំពុងសាយភាយពេញប្រទេស ។ នៅឆ្នាំ ១៨៩២ Wilbur និង Orville បានបើកហាងលក់កង់ ជួសជុលកង់ និងលក់ការរចនាផ្ទាល់ខ្លួន ។
ការអភិវឌ្ឍយន្តហោះ
ការធ្វើការលើគម្រោងមេកានិចផ្សេងៗ និងតាមដានការស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្របងប្អូនប្រុស Wright បានតាមដាននូវការស្រាវជ្រាវរបស់អាកាសចរណ៍អាឡឺម៉ង់ Otto Lilienthal ។ នៅពេលដែល Lilienthal បានស្លាប់ក្នុងឧប្បត្តិហេតុក្រឡាប់ ពួកគេបានសម្រេចចិត្តចាប់ផ្តើមពិសោធន៍ផ្ទាល់ខ្លួនជាមួយនឹងការហោះហើរ។ Wilbur និង Orville បានខិតខំព្យាយាមរកវិធីរចនាស្លាបសម្រាប់ការហោះហើរ ។ ពួកគេបានសង្កេតឃើញថាសត្វស្លាបបានបង្វែរស្លាបរបស់ពួកគេដើម្បីរក្សាលំនឹងនិងគ្រប់គ្រងហើយព្យាយាមធ្វើត្រាប់តាមគំនិតនេះដោយបង្កើតជាគំនិតមួយដែលហៅថា “wing warping” ។
នៅពេលដែលពួកគេបានបន្ថែមឧបករណ៍រំកិលដែលអាចផ្លាស់ប្តូរបានបងប្អូនប្រុស Wright បានរកឃើញថាពួកគេមានរូបមន្តនៅថ្ងៃទី ១៧ ខែធ្នូឆ្នាំ ១៩០៣ ។ ពួកគេបានទទួលជោគជ័យក្នុងការហោះហើរដំបូងបង្អស់នៃថាមពលដែលមានកំលាំងធ្ងន់ជាងយន្ដហោះ។ Wilbur បានហោះហើរយន្តហោះរបស់ពួកគេរយៈពេល ៥៩ វិនាទីដោយមានចម្ងាយ ៨៥២ ហ្វីតដែលជាសមិទ្ធិផលដ៏អស្ចារ្យមួយ។
មិនយូរប៉ុន្មានបងប្អូនប្រុស Wright បានរកឃើញថាភាពជោគជ័យរបស់ពួកគេមិនត្រូវបានគេកោតសរសើរទាំងអស់ទេ មនុស្សជាច្រើននៅក្នុងសារព័ត៌មានក៏ដូចជាអ្នកជំនាញខាងការហោះហើរបានស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការជឿលើការអះអាងរបស់ពួកគេ ។ ជាលទ្ធផលលោក Wilbur បានចេញដំណើរទៅអឺរ៉ុបនៅឆ្នាំ ១៩០៨ ដែលគាត់សង្ឃឹមថាគាត់នឹងទទួលបានជោគជ័យថែមទៀតក្នុងការបញ្ចុះបញ្ចូលសាធារណៈជននិងការលក់យន្តហោះ ។
កិត្តិនាម
នៅប្រទេសបារាំង Wilbur បានរកឃើញទស្សនិកជនដែលគាំទ្រគាត់ច្រើន។ គាត់បានធ្វើការហោះហើរជាសាធារណៈជាច្រើនហើយបានផ្តល់ការជិះដល់មន្រ្តី អ្នកកាសែត និងអ្នកធ្វើការរដ្ឋ ។ នៅឆ្នាំ ១៩០៩ Orville បានចូលរួមជាមួយបងប្រុសរបស់គាត់នៅទ្វីបអឺរ៉ុបក៏ដូចជាប្អូនស្រីរបស់ពួកគេឈ្មោះ Katharine ដែរ ។ Wrights បានក្លាយជាអ្នកល្បីល្បាញដ៏ធំនៅទីនោះដែលរៀបចំដោយរាជវង្សនិងប្រមុខរដ្ឋ។ Wrights បានចាប់ផ្តើមលក់យន្តហោះរបស់ពួកគេនៅអឺរ៉ុបមុនពេលវិលត្រឡប់ទៅសហរដ្ឋអាមេរិកនៅឆ្នាំ ១៩០៩ ។
ពួកគេបានក្លាយជាអ្នកជំនួញមានទ្រព្យស្តុកស្តម្ភដោយបំពេញកិច្ចសន្យាសម្រាប់យន្តហោះនៅអឺរ៉ុបនិងសហរដ្ឋអាមេរិក ។ Wilbur និង Orville តែងតែទទួលយកឥណទានសម្រាប់ការបង្កើតថ្មីរបស់ពួកគេនិងរក្សាទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធពេញមួយជីវិតរបស់ពួកគេ ។ ជាមួយនឹងសភាវគតិដ៏មុតមាំរបស់គាត់លោក Wilbur គឺជាអ្នកជំនួញនិងជាអ្នកប្រតិបត្តិដោយបានបម្រើការជាប្រធានក្រុមហ៊ុន Wright ។
មរណភាពនិងមរតក
Wilbur បានធ្លាក់ខ្លួនឈឺពេលធ្វើដំណើរទៅ Boston នៅខែមេសាឆ្នាំ ១៩១២ គាត់ត្រូវបានគេធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យថាមានជំងឺគ្រុនពោះវៀនហើយបានទទួលមរណភាពនៅថ្ងៃទី ៣០ ខែឧសភានៅផ្ទះរបស់គាត់នៅ Dayton, Ohio ។ Milton Wright បានសរសេរនៅក្នុងកំណត់ហេតុរបស់គាត់ថា“ ជីវិតខ្លីមួយដែលពោរពេញទៅដោយផលវិបាក បញ្ញាដែលមិនចេះរីងស្ងួត ការពឹងផ្អែកលើខ្លួនឯង ” ។