ប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោក

មូលហេតុ និង ការដួលរបបរាជានិយមរបស់ប្រទេសចិន ដែលជារាជវង្សចុងក្រោយគេ ( ភាគបញ្ចប់)

ឆ្នាំ១៩០៨ ត្រូវនឹងរជ្ជកាលហង់តេកួងស៊ីឆ្នាំទី ៣៤ ហង់តេកួងស៊ីបានធ្លាក់ខ្លួនឈឺជាទម្ងន់ រហូតដល់ខែតុលា រាជសំណាក់ឈិងចេញរាជបញ្ជាតែងតាំងចៃហ្វឺង ឲ្យសម្រេចរាជការផែនដី រហូតដល់ថ្ងៃទី ២១ ខែតុលា ហង់តេកួងស៊ីស្ដេចត្រូវបានសុគត់។

ព្រះនាងស៊ូស៊ីថៃហៅ មានរាជឱង្ការតែងតាំងបុត្ររបស់ចៃហ្វឺនាមអាស៊ិនចៀឡ ភូអ៊ី ឬពូយីដែលមានព្រះជន្មត្រឹមតែ ៣ វស្សាឡើងគ្រងរាជ្យ មានឈ្មោះរជ្ជកាលថាស្វៀនថុង​ តែដោយសារព្រះអង្គជាហង់តេអង្គចុងក្រោយនៃរាជវង្សរបស់ចិន ដូច្នេះទើបគេតែងតែហៅថាងហង់តេអង្គចុងក្រោយ ឬចក្រព័ត្ដិអង្គចុងក្រោយ ក្នុងខណៈនោះដែរព្រះនាងស៊ូស៊ីថៃហៅក៏សុគត់ដែរក្នុងវេលាមិនបានប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយចេញរាជបញ្ជាតែងតាំងភូអ៊ី។

KING Henry Puyi - gothai887

ក្នុងកំឡុងពេលដែលភូអ៊ីបានគ្រងរាជ្យមិនបានដល់ ៣ ឆ្នាំ ក្រោយយុទ្ធនាការទួលផ្កាលឿង ក្រុមមេដឹកនាំសហព័ន្ធថុងម៉ឺនបានសម្រេចចិត្ដប្ដូរមជ្ឈមណ្ឌលប្រតិបត្ដិការរបស់ខ្លួនទៅឯតំបន់ទំនាបទន្លេយ៉ង់សេ។ ថ្ងៃទី ១០ ខែតុលា កើតមានស្ថានការណ៍ប្រែប្រួលនៅអ៊ូឆាំង ធ្វើឲ្យកងទ័ពបដិវត្ដន៍ទីនោះចាំបាច់ត្រូវងើបក្រោកឡើងបង្កចលាចលមុនកាលកំណត់ វាយដណ្ដើមយកក្រុងអ៊ូឆាំង។ ក្រោយមកនៅថ្ងៃបន្ទាប់ក្រុមបដិវត្ដន៍នៅហាន់យ៉ាង និងហាន់ខូវដែលបានទទួលដំណឹងក៏ងើបបះបោរឡើងវាយយកក្រុងទាំងពីរ​ រហូតធ្វើឲ្យក្រុមបដិវត្ដន៍អាចគ្រប់គ្រងទីក្រុងទាំងបីនៅអ៊ូហាន់បានទាំងអស់។

ការងើបបះបោរទទួលបានជោគជ័យនៅអ៊ូឆាំង បានបណ្ដុះចលនារំលំរបបរាជវង្សឈិងកាន់តែរីករាលដាលឡើង និងធ្វើឲ្យរង្គោះរង្គើក្នុងរាជសំណាក់តាឈិងយ៉ាងខ្លាំង ហើយក្រោយមកមានប្រកាសឯករាជ្យ និងចាត់តាំងរដ្ឋាភិបាលយោធានៅហ៊ូប៉ើយឡើង។ ក្រោយមកទៀតនៅហ៊ូណាន ​សានស៊ី សាន់ស៊ី យូណាន ចៀងស៊ី គុយចូវ ចៀងស៊ូ ក្វាងស៊ី អានហ៊ុយ ហ៊្វូចៀន ក្វាងទុង ឈឺឆួនក៏បានបន្ដកន្ទុយគ្នាប្រកាសឯករាជ្យ ផ្ដួលរំលំរាជវង្សឈិង ដែលប្រវត្ដិសាស្ដ្របានហៅចលនាបដិវត្ដន៍នេះថា ចលនាបដិវត្ដន៍ស៊ិនហៃ តាមឆ្នាំដែលហេតុការណ៍នោះកានកើតឡើង។

ពេលដល់ខែមករា ឆ្នាំ១៩១២ សមាគមថុងម៉ឺងបានប្រជុំប្រឹក្សាគ្នានៅណានគិង និងចាត់តាំងរដ្ឋាភិបាលបណ្ដោះអាសន្នឡើង ហើយដាក់ឈ្មោះប្រទេសជាសាធារណរដ្ឋចិន។ ក្រោយមកក្នុងខែបន្ទាប់ក៏បានបង្ខំឲ្យហង់តេនៃរាជវង្សឈិងចុះចេញពីតំណែង ចាត់ទុកជាការបើកសករាជថ្មីនៃផែនដីចិន និងចាត់ទុកជាទីបញ្ជប់នៃរាជវង្សឈិងដែលមានអាយុជាង ២០០ ឆ្នាំ និងជាការបិទឆាករបបគ្រប់គ្រងបែបរាជានិយមជាង ២​ ០០០ ឆ្នាំរបស់ចិន។

ចំណែកភូអ៊ី ឬ ពូយី ក្រោយពេលដាក់រាជ្យសម្បត្ដិហើយ ក្នុងឆ្នាំ១៩១៧ ត្រូវបានចាងស្វិន ដែលជាអ្នកជម្រុញបដិវត្ដន៍ និង ការស្ដាររាជវង្សឈិងជាថ្មី លើកតំកើងឲ្យត្រឡប់មកធ្វើហង់តេសារជាថ្មី។ តែហេតុការនេះត្រូវទទួលការជំទាស់ពីគ្រប់ភាគី។ ក្នុងស្ថានការណ៍ដ៏តានតឹងនេះ ក្នុងរយៈពេល ១២ ថ្ងៃក្រោយមកទៀត ធ្វើឲ្យចាងស្វិន ប្រកាសចុះចាញ់ និង ចាំបាច់ត្រូវទម្លាប់ភូអ៊ីចេញពីរាជបល្ល័ង្កម្ដងទៀត។

Puyi | Biography & Facts | Britannica

លុះមកដល់ឆ្នាំ១៩២៤ កងទ័ពរបស់ហ្វឺងអ៊ីសៀង បានឡោមព័ទ្ធរាជវង្សហាមឃាត់ ព្រមទាំងបំបែរកាណុងកំាភ្លើងធំតម្រង់មករាជវាំង ហើយបង្ខំឲ្យភូអ៊ី ចុះហត្ថលេខាបញ្ឈប់ការទាមទារឡើងធ្វើជាហង់តេ និង កំណត់ពេលឲ្យចេញពីរាជវាំងក្នុងរយៈពេល ២ ថ្ងៃ។ ក្រោយមកភូអ៊ី បានពឹងសម្ព័ន្ធភាពដែលមានជាមួយជនជាតិជប៉ុន ជួយបន្លំខ្លួនធ្វើជាអ្នកជំនួញ ហើយគេចខ្លួនទៅនៅឯចាងយួនជាមួយជិងយួន។

ឆ្នាំ១៩៣១ ក្រោយពេលដែលជប៉ុនបានវាយយកតំបន់ភាគខាងកើតឆៀងខាងជើងរបស់ចិន បានបង្កើតជាប្រទេសម៉ាន់ជូកួឡើង។ ក្រោយពីនោះមកបានលួចនាំខ្លួនភូអ៊ី ទៅម៉ានជូ ដោយភូអ៊ីព្រមសហការ និង ទទួលការតែងតាំងឲ្យធ្វើជាហង់តេជាផ្លូវការនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៣៤។

រហូតដល់ពេលកងទ័ពជប៉ុនចាញ់សង្គ្រាមលោកលើកទី ២ ប្រទេសត្រូវដួលរលំទៅ ហើយក្នុងឆ្នាំ ១៩៤៥ ក្នុងពេលដែលទាហានជប៉ុននាំខ្លួនភូអ៊ីមកព្រលានយន្ដហោះសឺនយ៉ាងដើម្បីធ្វើដំណើរត្រឡប់ទៅជប៉ុន ក៏ត្រូវទាហានរុស្សីចាប់ខ្លួន តែបានទទួលការមើលថែពីពួករុស្សីយ៉ាងល្អ រហូតដល់ព្រះអង្គធ្លាប់សរសេរលិខិតសំដែងសញ្ចេតនាចង់រស់នៅរុស្សីអស់មួយជីវិតជាច្រើនដង។

Aisin Gioro Puyi | The Kaiserreich Wiki | Fandom

ឆ្នាំ១៩៥០ ភូអ៊ីនិងអ្នកទោសក្នុងសង្គ្រាមម៉ាន់ជូកួត្រូវបញ្ជូនខ្លួនត្រឡប់មកឲ្យរដ្ឋាភិបាលចិន និងត្រូវដាក់ឃុំឃាំងរួមគ្នាជាមួយអ្នកទោសផ្សេង ៗ​ ទៀតក្នុងមន្ទីរ​ឃុំឃាំងនៅហាប៊ិន ប្រើជីវិតជាអ្នកទោសអត្ដលេខ ៩៨១ អស់រយៈពេល ១០ ឆ្នាំ រហូតបានទទួលការលើកលែងទោសនៅថ្ងៃទី ៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៥៩ ក្លាយជាមនុស្សម្នាក់ក្នុងចំណោមប្រជាជនធម្មតារបស់ចិន ហើយស្លាប់បាត់បង់ជីវិតនៅប៉េកាំងក្នុងឆ្នាំ១៩៦៧ ក្នុងអាយុ ៦១ ឆ្នាំ ទើបចាត់ទុកជាការបញ្ចប់នៃហង់តេចុងក្រោយនៃផែនដីចិន ហើយប្រទេសចិនក៏បានបង្កើតជាប្រទេសប្រកាន់របបសាធារណរដ្ឋ។

The Mad Monarchist: Understanding the Last Emperor, Part I | Last emperor,  Last emperor of china, Emperor
Related posts
ប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោក

ការឡើងកាន់អំណាចរបស់អ៊ីត្លែ និង វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកឆ្នាំ១៩២៩ (The Great Depression)

ប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោក

តើក្រុមឧទ្ទាមតាលីបង់ជាអ្នកណា នឹងមានប្រភពមកពីណា?

ប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោក

ព្រុយណេ៖ ដំណើរក្នុងការទទួលឯករាជ្យពីអង់គ្លេស

ប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោក

តើវីរុសកូរ៉ូណា អាចធ្វើអោយអស្ថេរភាពនៅក្នុងប្រទេសកូរ៉េខាងជើងបានដែរឬទេ?

Leave a Reply

Your email address will not be published.