
បើនិយាយពីរាជទាយាទនៃប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត គឺព្រះអង្គម្ចាស់ មហាម៉ាត់ ប៊ែនសាមែន ដែលជារាជទាយាទ និង ជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិនៃប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ដែលគ្រប់គ្នាភាគច្រើនប្រាកដជាបានស្គាល់ ក៏ដូចជាសារពត៌មានជាច្រើនបធ្វើការចុះផ្សាយពីព្រះអង្គ ដោយសារតែការមានការចញមុខចេញមាត់ច្រើននៅក្នុងប្រទេស ឬ នៅលើឆាកអន្តរជាតិ។
ប៉ុន្ដែគ្រប់គ្នាប្រហែលមានការរំលងទៅលើរាជទាយាទមួយព្រះអង្គរបស់ប្រទេសអេមីរ៉ាត់ អារ៉ាប់រួម គឺព្រះអង្គម្ចាស់ ម៉ូហាម៉េដ បេនហ្សាយ៉េដ ដែលសកម្មភាពរបស់ទ្រង់ពុំសូវជាបានចេញមុខច្រើននោះទេ នៅក្នុងសង្គម ប៉ុន្តែទ្រង់ក៏ជារាជទាយាទមួយអង្គដែលមានឥទ្ធិពលនៅក្នុងប្រទេស ក៏ដូចជាពិភពលោក ដែលសូម្បីតែរាជទាយាទអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ព្រះអង្គម្ចាស់ មូហាម៉េដ បេន សាល់ម៉េន (Mohammed Ben Salman ឬ MBS) ក៏ទទួលយកគំរូរបស់ព្រះអង្គផងដែរ។
ក្នុងវ័យ ៥៧វស្សា ព្រះអង្គម្ចាស់ ម៉ូហាម៉េដ បេន ហ្សាយ៉េដ មាននាមជារាជទាយាទរបស់អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមមែន ប៉ុន្តែដោយជាក់ស្តែងព្រះអង្គជាអ្នកគ្រងរាជបាត់ទៅហើយ។ ដ្បិតព្រះរៀមដែលជាស្តេច បានដកខ្លួនពីនយោបាយ តាំងពីព្រះអង្គធ្លាក់មានគ្រោះថ្នាក់សរសៃឈាមខួរក្បាល នៅឆ្នាំ២០១៤មកម្ល៉េះ។ គ្រប់កិច្ចការដឹកនាំប្រទេសស្ថិតនៅលើដៃព្រះអង្គម្ចាស់ មូហាម៉េដ បេន ហ្សាយ៉េដ ដែលមានរហ័សនាមថា MBZ។
MBZ មិនសូវចេញមុខចេញមាត់ដូចព្រះអង្គម្ចាស់ មូហាម៉េដ បេន សាល់ម៉ាន ហៅMBS នៃប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតជិតខាងទេ។ ប៉ុន្តែ ម៉ូហាម៉េដ បេន ហ្សាយ៉េដ ជាគំរូរបស់MBS។ នេះបើតាមអ្នកស្រាវជ្រាវ Fatiha Dazi-Henni។ រាជទាយាទអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ចាត់ទុករាជទាយាទអេមីរ៉ាជារៀមច្បង ជាអ្នកបានត្រួសត្រាយផ្លូវ។ រាជទាយាទទាំងពីរត្រូវការគ្នាទៅវិញមក។ MBS ត្រូវការបទពិសោធរបស់MBZ ហើយម៉ូហាម៉េដ បេន ហ្សាយ៉េដ ត្រូវការគាំទ្រពីម៉ូហាមេដ បេន សាល់ម៉ាន ដើម្បីសម្រេចសុបិនរបស់ខ្លួន។
រាជទាយាទទាំងពីរអង្គបានចងភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម ឱ្យក្លាយជាទៅជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រ។ ប៉ុន្តែមានអាទិភាពខុសគ្នា ! អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ចង់បង្ក្រាបអ៊ីរ៉ង់ លើគ្រប់វិស័យ ឯអេមីរ៉ាត ត្រូវការប្រយុទ្ធប្រឆាំងជាបឋមរាល់គ្រប់ទម្រង់នៃអ៊ីស្លាម។
អេមីរ៉ា ក៏ដូចជាអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតជិតខាង ស្អប់បដិវត្តអារ៉ាបឆ្នាំ២០១១ណាស់ ហើយកំពុងធ្វើសកម្មភាពប្រឆាំងនឹងបដិវត្តតំបន់នេះ។ ហេតុដូច្នេះ ហើយបានអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមគាំទ្រអេហ្ស៊ីបរបស់លោកប្រធានាធិបតីស៊ីស៊ី និងរដ្ឋាភិបាលលីប៊ីដឹកនាំដោយឧត្តមសេនីយ៍Haftar។ ការដាក់កាតាឱ្យឯកា ជាផែនការរបស់អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម ក្នុងការបំបាក់ចលនាអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយមFrères musulmans។ រាជទាយាទ MBZ ចាត់ទុកទ្រឹស្តីរបស់Frères musulmans ជាមនោគមវិជ្ជាបណ្តុះភាពជ្រុលនិយម ដែលត្រូវកម្ចាត់ឱ្យបាន។
ជាការពិតដែលថាអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមត្រូវបានមើលឃើញជាមហាអំណាចយោធានៅក្នុងតំបន់ លូកដៃក្នុងសង្គ្រាមនៅលីប៊ី និងពិសេសសង្គ្រាមនៅយេម៉ែន ជាមួយអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ក្នុងសម្ព័ន្ធប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងពួកឧទ្ទាមហ៊ូទី។ ព្រះអង្គម្ចាស់ ម៉ូហាម៉េដ បេន ហ្សាយ៉េដ បានធ្វើទំនើបកម្មកងយោធារបស់រាជាណាចក្រ ក្នុងមហិច្ឆតាឱ្យបានក្លាយជាកងទ័ពបង្គោលក្នុងតំបន់។ មានទ័ពខ្លាំង និងស្ថិតក្នុងជំហរធ្វើសង្គ្រាមជានិច្ច អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម ត្រូវបានគេផ្តល់រហ័សនាមឱ្យជា “Sparteបុរីយោធាដើមបូព៌ា”។ Sparte ជាបុរីមួយក្រិកសម័យបូរាណដែលមានកងទ័ពឆ្នើមខ្លាំងក្រៃ។
មហាអំណាចដ៏ពិតប្រាកដក្នុងតំបន់ អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមនិងបារាំង មានទំនាក់ទំនងនឹងគ្នា តាំងពីយូរអង្វែងមកផង និងជាទំនាក់ទំនងដ៏រឹងមាំទៀត។ មូលដ្ឋានទ័ពអចិន្ត្រៃយ៍តែមួយគត់របស់បារាំង នៅតំបន់ដើមបូព៌ា ស្ថិតនៅអាប៊ូដាប៊ី គឺមូលដ្ឋាន អាល់ ដាហ្វ្រា Al Dhafra មានទីតាំងនៅតាមបណ្តោយឆ្នេរនៃ ឈូងសមុទ្ទពែក្ស ចម្ងាយមិនដល់ ២៥០គីឡូម៉ែត្រទេ ពីឆ្នេរអ៊ីរ៉ង់។
ជាងនេះទៅទៀត អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម ជាអតិថិជនដ៏មហាស្មោះស្ម័គ្ររបស់បារាំង ក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មសព្វាវុធ។ នៅឆ្នាំ២០១៧ អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមជាអតិថិជនទីបីរបស់បារាំងដោយបានបញ្ជាទិញអាវុធ ក្នុងតម្លៃជាង៧០០លានអឹរ៉ូ។ នេះបើតាមរបាយការណ៍របស់សភាបារាំងស្តីពីការនាំចេញអាវុធ។ អាវុធបារាំងលក់ឱ្យអេមីរ៉ាអារ៉ាប់រួម ត្រូវបានជាលើកយកមកជជែកដេញដោលជាញយដង ដោយហេតុតែអាវុធទាំងនោះត្រូវបានយកទៅប្រើប្រាស់នៅក្នុងជម្លោះនៅយេម៉ែន។
ចំណងមិត្តភាពបារាំងនិងអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម ត្រូវបានរិតបន្តឹង និងប្រទាក់គ្នាកាន់តែខ្លាំង នៅក្នុងវិស័យផ្សេងទៀត ដែលមិនមែនជាយោធាសោះ ! សាកលវិទ្យាល័យបារាំង La Sorbonne ដ៏មានកត្តិនាម និងសារមន្ទីរLouvres ដ៏ល្បីរន្ទឺ បានបែកមែកសាខាទៅតាំងទីនៅរាជធានី អាប៊ូដាប៊ី។ ដំណើរទស្សនកិច្ចជាលើកដំបូងរបស់ប្រធានាធិបតីបារាំង អេម៉ាណុយអែល ម៉ាក្រុង ទៅកាន់ពិភពអារ៉ាប ឧទ្ទិសជាពិសេសដល់ការសម្ពោធសារមន្ទីរLouvres នៅអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមនេះឯង កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ មួយឆ្នាំគត់មុន៕